عمل جراحی کیست پلک چشم

یکی از مشکلات مرتبط با پلک، ایجاد کیست روی پلک چشم است. انواعی از برامدگی‌ها وجود دارند که ممکن است همه‌ی آنها را با عنوان کیست (Cyst) بشناسیم اما از نظر ساختاری و نیز علت تشکیل آنها، تفاوت‌هایی بین آنها وجود دارد. اگرچه ممکن است بسیاری از کیست‌ها بصورت خودبخودی رفع شوند با این حال برای از بین بردن برخی از آنها ممکن است نیاز به عمل جراحی کیست پلک چشم باشد. در این مطلب علاوه بر معرفی انواع متداول‌تر کیست پلک چشم، روش‌های درمانی آنها را نیز بررسی خواهیم کرد.

انواع کیست پلک چشم

گل مژه پلک چشم

گل مژه (stye) نوعی برامدگی یا کیست در پلک چشم است که به علت عفونت در حاشیه‌ی پلک ایجاد می‌شود. باکتری‌هایی که منجر به ایجاد گل مژه می‌شوند معمولا غددی را در پایه‌ی مژه‌ها عفونی می‌کنند. گل مژه ها متداول بوده و معمولا دردناک هستند. همچنین از نظر ظاهری ممکن است بصورت کیست‌هایی زرد رنگ باشند که درون آنها را چرک پر کرده است. برخی از گل مژه ها خارجی هستند و در سطح بیرونی پلک ایجاد می‌شوند. برخی نیز داخلی بوده و در برجستگی آنها بین پلک و سطح چشم است. معمولا برای حذف گل مژه نیاز به مداخلات پزشکی نیست و برای از بین بردن آنها استفاده از کمپرس آب گرم نیز می‌تواند مفید باشد. با این حال گاهی ممکن است نیاز باشد تا محتوای داخلی آنها تخلیه شود که در این حال پزشک آن را با یک سوزن استریل تخلیه می‌کند.

غده روی پلک چشم

غده‌ها ناشی از تکثیر نامناسب سلول‌های بافت پلک ایجاد می‌شوند و ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشند. کارسینومای سلول‌های پایه‌ای متداول‌ترین نوع تومور بدخیم است. با این حال سایر انواع کیست‌ها مانند شالازیون نیز جزو تومورهای خوش خیم پلک دسته بندی می‌شوند. آسیب سلول‌های پلکی در اثر نور خورشید از جمله دلایل ایجاد ناهنجاری‌های ژنی و تشکیل تومور هستند.

سرطان پلک چشم

زمانی که رشد و تکثیر سلول‌های پلک چشم از کنترل خارج شود، سلول‌ها به شکل توده‌های سلولی انباشته شده و تومورها را ایجاد می‌کنند. تومورهای خوش خیم دارای سلول‌هایی هستند که در محل تشکیل خود باقی می‌مانند در حالی که تومورهای بدخیم علاوه بر بافت اصلی، به بافت‌های مجاور و حتی بافت‌های دورتر نیز منتقل شده و ایجاد سرطان در بافت‌های ثانویه می‌کنند. در این حالت تومورها بدخیم یا سرطانی نامیده می‌شوند.

پاپیلوما روی پلک چشم

پاپیلوما نیز نوعی کیست است که بوسیله‌ی ویروس‌ها ایجاد می‌شود. برخی از پاپیلوماها شکلی مانند زگیل دارند. اکثر پاپیلوماها ساختارهایی خوش خیم هستند اما در برخی موارد ممکن است ساختاری پیش-سرطانی یا حتی بدخیم یا سرطانی پیدا کنند. از بین بردن این نوع کیست‌ها نیز به آسانی و با یک جراحی صورت می‌گیرد.

شالازیون پلک چشم

شالازیون نیز نوعی کیست است که کوچک بوده و شکل غیرعفونی دارد. علت ایجاد شالازیون انسداد غددی به نام میبومیان (meibomian) است. این غده بعنوان غده‌ی حاوی چربی در پلک شناخته می‌شود. معمولا شالازیون در نتیجه‌ی یک گل مژه‌ی درمان نشده ایجاد می‌شود. زمانی که عفونت گل مژه به حال خود رها شود، باکتری‌ها و مواد زائد منجر به انسداد غدد چربی زیر پلک شده و ایجاد شالازیون می‌کنند.

پماد برای درمان شالازیون

در صورتی که شالازیون کوچک بوده و علامت خاصی بروز ندهد می‌توان آن را به حال خود گذاشت. در غیر اینصورت ابتدا توصیه می‌شود تا از ماساژ پلک، گرمای مرطوب و قطره‌های استروئیدی استفاده شود. گاهی نیز ممکن است تزریق استروئید توصیه شود.

استفاده از آنتی بیوتیک‌ها معمولا ضروری نیست اما در صورتی که احتمال عفوت وجود داشته باشد باید مدنظر قرار بگیرند. در این حالت ممکن است لازم باشد تا فرد از پمادهای آنتی بیوتیکی برای دوره‌ی کوتاهی استفاده کند. همچنین در صورتی که برای برداشتن کیست پلک چشم از جراحی استفاده شود توصیه می‌شود تا از پماد آنتی بیوتیکی برای جلوگیری از عفونت محل جراحی استفاده شود.

عمل شالازیون

شالازیون معمولا خودبخود درمان می‌شود که البته این فرایند ممکن است چندین ماه طول بکشد. شالازیون ممکن است با کمپرس گرم سریعتر بهبود یابد. همچنین ممکن است پزشک استفاده از آنتی‌بیوتیک یا تزریق داروهای استروئیدی را توصیه کند. در صورتی که شالازیون با این روش‌ها بهبود نیابند در این حالت ممکن است توصیه شود تا با جراحی برداشته شود.

عمل جراحی کیست پلک چشم

روش درمانی انتخاب شده برای رفع کیست چشم به نوع کیست وابسته است. در صورتی که کیست چشم نیاز به جراحی داشته باشد بهتر است تا عمل جراحی کیست پلک چشم توسط یک چشم پزشک صورت بگیرد زیرا بیشترین شناخت را نسبت به ساختار پلک دارند. در این نوع جراحی معمولا بی حسی موضعی ایجاد می‌شود. یک گیره برای بازکردن پلک و همچنین کنترل خونریزی استفاده می‌شود. با برش‌های ایجادشده کیست پلک چشم برداشته می‌شود. توصیه می‌شود تا عمل جراحی کیست پلک چشم توسط یک پزشک مجرب انجام گیرد زیرا در طی جراحی ممکن است به غدد موجود در اطراف چشم آسیب وارد شده و یا با برش مرز بافت‌ها، احتمال التهاب افزایش یابد. همچنین در صورتی که کیست پلک چشم از نوع سرطانی باشد روش‌های درمانی پیچیده‌تر بوده و نیاز به مشورت با چندین نوع متخصص و نیز احتمالا درمان‌های تکمیلی مانند پرتودرمانی، شیمی درمانی و ... خواهدبود.

• بررسی انواع تومورهای بدخیم پلک
  تاریخ انتشار : 1395-11-03تاریخ بروز رسانی : 1403-05-27


• چرا پلک و حدقه دچار عفونت می شوند؟
  تاریخ انتشار : 1401-03-26تاریخ بروز رسانی : 1401-03-28


• بلفاریت یا التهاب لبه پلک چیست و چگونه درمان میشود؟
  تاریخ انتشار : 1401-02-25تاریخ بروز رسانی : 1401-03-05