علت انحراف چشم چیست؟

انحراف چشم یا استرابیسم یه وضعیتی گفته می‌شود که در طی آن هر دو چشم در یک زمان نمی‌توانند به یک نقطه‌ی معین خیره شوند. عملکرد متقارن دو چشم برای جلوگیری از دوبینی و همچنین داشتن درک مناسب از عمق میدان دید ضروری است. زمانی که چشم‌ها دچار انحراف باشند، دو تصویر متفاوت از هر دو به مغز ارسال می‌شود. در ابتدا ممکن است این مسئله منجر به دوبینی و سردرگمی فرد شود اما در صورتی که این مسئله برای زمان طولانی ادامه یابد، مغز تصویر دریافتی از یکی از چشم‌ها را نادیده می‌گیرد. در صورتی که انحراف چشم برای مدت طولانی باقی بماند و درمان نشود ممکن است منجر شود تا یکی از چشم‌ها بصورت دائمی ضعیف شود که این وضعیت با نام تنبلی چشم شناخته می‌شود.

در برخی نوزادان ممکن است چشم‌ها دچار انحراف چشم به نظر بیایند در حالی که هر دو به یک شی معین خیره هستند. این حالت که با نام انحراف چشم کاذب شناخته می‌شود ممکن است به دلیل مقداری پوست اضافی باشد که گوشه‌ی داخلی چشم‌ها یا اطراف بینی را پوشانده است. انحراف چشم کاذب در کودکان با افزایش سن کودک و رشد صورت او، بصورت خودبخودی رفع می‌شود.

انحراف چشم معمولا در نوزادان و کودکانی در سن حدود 3 سالگی ایجاد می‌شود. البته این به این معنی نیست که در سنین پایین‌تر یا بزرگسالان امکان وجود انحراف چشم وجود ندارد، بلکه آنان نیز ممکن است دچار انحراف چشم شوند. برخی افراد به اشتباه تصور می‌کنند که انحراف چشم دوران کودکی لزوما تا بزرگسالی ادامه خواهد داشت در حالی که باید توجه داشت که بررسی به موقع و شروع درمان انحراف چشم می‌تواند نتایج قابل قبولی ایجاد کند. بنابراین لازم است تا هر کودکی که در سنین بالای 4 ماهگی قرار دارد و چشمان او دچار انحراف به نظر می‌رسند توسط پزشک متخصص بررسی شوند.

علل انحراف چشم

بطور طبیعی شش عضله با هم در ارتباط هستند تا حرکات چشم‌ را کنترل کنند. این عضلات برای حرکت خود نیاز به پیام عصبی دارند که از مغز برای آنها ارسال می‌شود و به طور معمول باعث می‌شود تا چشم‌ها بصورت هماهنگ با هم حرکت کنند. در صورتی که مشکلی در هر یک از اجزای این فرایند وجود داشته ممکن است چشم‌ها دچار انحراف شوند و یا فقط زمانی که فرد خیلی خسته است، دچار بیماری شده یا به مدت طولانی به فاصله‌ی نزدیک خیره شده است این انحراف خود را نشان دهد.

اختلال‌هایی که منجر به انحراف چشم می‌شوند ممکن است در بخشی از مغز که پیام عصبی را تولید می‌کند، اعصابی که پیام را از مغز به عضلات می‌رسانند و یا خود عضلات ایجاد شده باشند. همچنین برخی بیماری‌های زمینه‌ای و آسیب‌هایی که به چشم وارد می‌شوند نیز می‌توانند منجر به انحراف چشم شوند.

برخی فاکتورها یا عامل‌ها وجود دارند که احتمال ایجاد انحراف چشم را افزایش می‌دهند. از جمله‌ی این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

سابقه‌ی خانوادگی و وجود انحراف چشم در اقوام درجه یک

دوربینی شدید و درمان نشده

بیماری‌هایی مانند سندروم داون یا سکته، آسیب به سر و ...

تشخیص انحراف چشم

پزشکان می‌توانند انحراف چشم را با یک بررسی کامل چشم تشخیص دهند. برای مشخص کردن توان فوکوس یا تمرکز چشم‌ها و حرکات آنها ممکن است بررسی‌ها به شکل‌های گوناگونی صورت بگیرند. بصورت کلی انتظار داریم روش‌های زیر برای تشخیص انحراف چشم به کار بروند:

سوال در مورد وجود انحراف چشم در سایر اعضای خانواده یا خویشاوندان

بررسی مشکلات بینایی که فرد در طی روز تجربه می‌کند

بررسی بیماری‌های زمینه‌ای و داروهایی که فرد مصرف می‌کند

بررسی وضعیت بینایی و میزان دقت در بینایی

بررسی چشم از نظر لنزی که می‌تواند مشکل بینایی را بهبود بخشد

بررسی انحراف و فوکوس چشم، نحوه‌ی حرکت چشم و هماهنگی دو چشم با هم

بررسی ساختارهای داخلی و خارجی چشم با روش‌های مختلف

با بررسی تمام این شرایط و نتایج آزمایشات مختلف، پزشک می‌تواند در مورد مشکلات چشم فرد و نیز روش‌های درمانی مناسب نتیجه‌گیری کند.

درمان انحراف چشم

روش‌های درمانی مختلفی برای انحراف چشم وجود دارند. می‌توان برای درمان انحراف چشم از عینک، لنزهای منشوری، جراحی عضلات یا روش‌های درمانی دیگر استفاده کرد. نکته‌ی مهم در مورد درمان انحراف چشم این است که اگر انحراف چشم سریع تشخیص داده شود و درمان در مراحل اولیه آغاز شود می‌تواند نتایج بسیار خوبی ایجاد کند.

به طور کلی روش‌های درمانی انحراف چشم شامل موارد زیر هستند:

عینک یا لنز تماسی: این روش تنها در برخی افراد ممکن است به کار رود و تنها روش درمانی مورد نیاز باشد.

لنزهای منشوری: این نوع لنزها، نوع ویژه‌ای از لنزها هستند که در یک سمت خود ضخیم‌تر از بخش دیگر هستند. ویژگی این لنزها منجر می‌شود تا نور به طور مناسبی شکسته شود و لازم نباشد فرد چشم خود را بیش از حد منحرف کند.

دید درمانی: در این روش ممکن است برنامه‌ای تجویز شود که شامل فعالیت‌های مرتبط با چشم‌ها است. این فعالیت‌ها می‌توانند منجر شوند تا وضعیت فوکوس و هماهنگی چشم‌ها بهبود یابد. در حقیقت در این روش‌ها سعی می‌شود تا به مغز و چشم آموزش داده شود تا هماهنگ با هم کار کنند.

جراحی عضله‌ی چشم: این نوع جراحی ممکن است با این هدف انجام گیرد که طول و جایگاه عضلات را تغییر دهد. تغییر طول و جایگاه عضلات منجر می‌شود تا چشم منحرف به مکان مناسبی که قرینه با چشم دیگر است انتقال یابد. افرادی که جراحی می‌شوند معمولا دیددرمانی نیز نیازمند می‌شوند.

قیمت عمل انحراف چشم

هزینه نهایی عمل انحراف چشم به عوامل مختلفی مانند نوع جراحی، نوع بیمه، وضعیت انحراف چشم، هزینه‌های جانبی و ... بستگی دارد. برای آگاهی از قیمت عمل انحراف چشم بهتر است با پزشک مشورت گردد.

بهترین سن برای عمل انحراف چشم

عمل انحراف چشم می‌تواند حتی در کودکانی در سن 4 ماهگی انجام گیرد. بهتر است تا جراحی در سریع‌ترین زمان ممکن انجام گیرد زیرا با تصحیح انحراف چشم در مراحل اولیه، مغز راحت‌تر می‌تواند خود را با وضعیت بینایی وفق داده و هماهنگ کند. البته جراحی انحراف چشم در کودکانی با سنین بالاتر و نیز بزرگسالان نیز می‌تواند انجام گیرد.

بطور معمول، 70 تا 85 درصد افرادی که جراحی انحراف چشم را تجربه می‌کنند وضعیت پایدار بینایی را تا سالها تجربه می‌کنند. همچنین 20 تا 40 درصد افراد نیز ممکن است پس از چند ماه یا چند سال نیاز به جراحی ثانویه و تکمیلی داشته باشند تا وضعیت تصحیح شده‌ی چشم آنها تثبیت شود.

• علائم اولیه پیرچشمی چیست؟
  تاریخ انتشار : 1396-03-28تاریخ بروز رسانی : 1403-05-27


• دلیل بالارفتن فشار چشم چیست؟
  تاریخ انتشار : 1401-07-30تاریخ بروز رسانی : 1401-08-03


• پرش پلک چیست؟
  تاریخ انتشار : 1401-09-18تاریخ بروز رسانی : 1401-09-28


• شالازیون (Chalazion)چشم چیست؟
  تاریخ انتشار : 1401-09-15تاریخ بروز رسانی : 1401-09-26


• مروری بر بیماری های اربیت
  تاریخ انتشار : 1400-05-05تاریخ بروز رسانی : 1403-06-25