انواع عفونتهای چشمی و روشهای درمان آن

چشم، مهم‌ترین و تأثیرگذارترین اندام در بدن است که در معرض انواع آلودگی های محیطی زیادی قرار دارد و ممکن است با انواع عفونت ها درگیر شود. دلیل ایجاد عفونت در چشم، ویروس ها، باکتری ها و میکروارگانیسم هایی هستند که به طرق مختلف چون جسم خارجی، قرار گرفتن در محیط آلوده، برخورد مواد شیمیایی و … وارد چشم شده و عفونت ایجاد می کنند. عفونت چشم وقتی اتفاق می افتد که باکتری ها، ویروس ها یا قارچ ها به بخشی از چشم یا نواحی اطراف آن حمله کنند.

این عفونت سطح جلویی شفاف چشم (قرنیه)، غشای نازک و مرطوب پوشش خارجی چشم و پلک های داخلی (ملتحمه چشم) را درگیر می کند. عفونت چشم‌ها اگر به موقع شناسایی و درمان نشود ممکن است خطرناک باشد و باعث عوارض جدی برای چشم و سیستم بینایی شود. بسته به نوع عفونت، علائم آن می‌تواند شدید یا ملایم باشد. به عنوان مثال عفونت باکتریایی می‌تواند باعث تورم، درد و سوزش شدید در چشم که در صورت عدم درمان ممکن است باعث تخریب قرنیه شود.

درمان عفونت چشم بستگی به عاملی که باعث عفونت شده است، دارد. برای برطرف کردن عفونت‌های چشمی، تشخیص دقیق عامل عفونت و نوع آن ضروری است. به عنوان مثال، در صورتی که عفونت ناشی از باکتری باشد، ممکن است نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها داشته باشید. در صورتی که عفونت ویروسی باشد، معمولاً درمان بر اساس تسکین علائم و گاهی استفاده از آنتی‌ویروس‌ها صورت می‌گیرد. برای درمان دقیق و مؤثر عفونت چشم، مهم است که با چشم پزشک مشورت کنید تا درمان مناسب برای شما در نظر گرفته شود.

دلایل عفونت چشم

عوامل مختلفی می‌توانند باعث عفونت چشم شوند که برخی از این عوامل عبارتند از:

• تماس با دست ‌های کثیف: اگر دست ‌ها خیلی کثیف باشند و بدون شستشو به چشمان خود بزنید، باعث انتقال باکتری‌ها و میکروب‌ها به چشم می‌شوند.
• استفاده از لنزهای تماسی: استفاده نادرست یا نگهداری نامناسب از لنزهای تماسی ممکن است به عفونت منجر شود.
• تماس با آب و اشیاء آلاینده: آب‌های آلوده یا اشیاء آلاینده می‌توانند باعث عفونت شوند.
• برخورد با افراد مبتلا به عفونت: تماس با افرادی که عفونت دارند ممکن است به انتقال عفونت‌ها منجر شود.
• عوامل زیست محیطی: ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و میکروب‌ها، دیگر عواملی هستند که می‌توانند باعث عفونت چشم شوند.
• التهابات ناشی از گرد و غبار: ذرات گرد و غبار و ذرات معلق در هوا می‌توانند التهابات چشمی ایجاد کنند.
• تماس با محرک‌های شیمیایی: مواد شیمیایی مانند مواد حفاظتی، اسپری‌های مو و محصولات شیمیایی دیگر می‌توانند به چشم آسیب رسانده و باعث ایجاد عفونت شوند.

علائم عفونت چشم

عفونت چشم ممکن است با علائم مختلفی همراه باشد. برخی از شایع‌ترین علائم عفونت چشم عبارتند از:

• قرمزی: چشم‌ها قرمز و التهابی می‌شوند که معمولاً ناحیه سفید چشم را درگیر می‌کند.
• سوزش و خارش: چشم‌ها اغلب دچار سوزش می‌شوند و ممکن است احساس خارش کنید.
• ترشحات: عفونت می‌تواند به ترشحات چشمی مانند ترشحات آبی یا چسبناک منجر شود.
• درد: درد و عدم راحتی در چشم معمولاً همراه با عفونت ایجاد می‌شود.
• آبریزش چشم: ممکن است چشم شروع به آبریزش کند به حدی که دچار مشکل در بینایی شوید.
• حساسیت به نور: در برخی موارد، افراد با عفونت چشمی نسبت به نور حساس می‌شوند و نور مستقیم به چشم‌ها باعث عدم بینایی خواهد شد.
• کاهش دید: در موارد شدیدتر، عفونت ممکن است منجر به کاهش دید شود.

توجه داشته باشید که علائم عفونت چشم ممکن است بر اساس نوع عفونت و شدت آن متغیر باشند. در صورتی که علائم عفونت را تجربه می‌کنید، مهم است به یک چشم پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق صورت گرفته و درمان مناسب انجام شود.

انواع عفونت های چشمی

1. التهاب ملتحمه: این بیماری عفونی چشم با نام چشم صورتی نیز شناخته می‌شود که باعث ایجاد التهاب‌ و عفونت بر روی سطح‌ داخلی‌ پلك‌ و روی‌ سفیدی‌ چشم می‌گردد‌. ابتلا به این عفونت چشم در میان کودکان شایع‌تر است. التهاب ملتحمه اغلب علائم و نشانه‌های ویروسی یا باکتریایی دارد. همچنین در صورت ابتلای مادر به بیماری‌های مقاربتی ممکن است نوزاد هنگام تولد مبتلا به این نوع عفونت چشم شود.
2. عفونت‌های ویروسی چشم: علاوه بر اختلال چشم صورتی، از دیگر عفونت‌های ویروسی چشم می‌توان به تبخال چشمی اشاره کرد که بر اثر ویروس هرپس سیمپلکس به وجود می‌آید.
3. عفونت کراتیتیس آکانتامبا: نوعی عفونت چشمی است که در آن سطح قرنیه چشم توسط نوعی میکروارگانیسم کیست زا موسوم به آکانتامبا آلوده می‌شود. افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند، در معرض خطر ابتلا به این عفونت خطرناک هستند. به همین دلیل این افراد بایستی نکات بهداشتی و ایمنی را در خصوص استفاده از لنز رعایت کنند.
4. تراخوم (Trachoma): یک بیماری عفونی چشم ناشی از باکتری کلامیدیا تراکوماتیس است. این عفونت چشم در مناطق خاص توسعه نیافته، بسیار شایع است که در نهایت منجر به نابینایی می‌شود. در واقع این عفونت باعث سفت شدن سطح داخلی پلک می‌گردد که می‌تواند منجر به درد چشم، شکنندگی سطح بیرونی یا قرنیه چشم‌ و احتمالاً نابینایی شود. با رعایت بهداشت و مصرف آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی، تا حدی می‌توان عفونت تراخوم را کنترل نمود.
5. عفونت‌های داخل چشمی (اندوفتالمیت): هنگامی‌که عامل باکتریال به داخل چشم نفوذ می‌کند، عفونت بسیار خطرناکی به وجود می‌آید که در صورت عدم درمان سریع و مؤثر، فرد نابینا خواهد شد. عفونت اندوفتالمیت ممکن است در اثر وارد شدن جسم تیز به داخل چشم یا به دنبال جراحی‌های چشمی مثل جراحی آب مروارید هم ایجاد شود.

عوارض عدم درمان عفونت چشم

عفونت چشم‌ها می‌تواند عوارض مختلفی را به همراه داشته باشد که بسته به نوع عفونت و شدت آن متفاوت است. برخی از علائم و عوارض عفونت چشم عبارتند از:

• التهاب چشم
• قرمزی چشم
• خارش چشم
• تورم چشم
• اشک ریزش چشم
• کدری و تاری دید
• حساسیت به نور
• افزایش اشک
• تغییر رنگ چشم
• افزایش حساسیت به آلرژی
• افزایش دمای بدن
• تورم پلک
• افزایش ترشحات چشمی

تشخیص عفونت چشم

هنگام تجربه علائمی که با عفونت چشم همراه است، بهتر است به چشم پزشک مراجعه کنید. وی می‌تواند وضعیت را تشخیص دهد و از آنجا درمان صحیح را تجویز کند. تشخیص معمولاً مستلزم یک معاینه چشمی ساده است که در آن چشم پزشک از یک وسیله روشن برای مشاهده قرنیه و شبکیه چشم استفاده می‌کند.
در مواردی که ترشح از چشم وجود داشته باشد، نمونه‌ای از ترشحات مورد بررسی قرار می‌گیرد تا نوع عفونتی که باعث ایجاد مشکل شده است شناسایی شود. از آنجایی که این بیماری می‌تواند نتیجه یک بیماری دیگر باشد، بیماران ممکن است برای بیماری‌هایی مانند کلامیدیا، سوزاک و هرپس سیمپلکس نیز مورد آزمایش قرار گیرند.

روشهای درمان عفونت چشم

استراحت دادن به چشم

استراحت دادن به چشم یکی از اولین مراحل در درمان عفونت چشم است. استفاده زیاد از دستگاه‌ های الکترونیکی مانند تلفن همراه و کامپیوتر و مطالعه کردن در نور کم، می‌تواند احساس نا احتی چشم را تشدید کند. بنابراین استراحت مناسب چشم بسیار مهم است. بهتر است به این موارد توجه کنید:

• اجتناب از استفاده طولانی مدت از دستگاه ‌های الکترونیکی و کامپیوتر.
• محدود کردن زمان مطالعه در نور کم و حفظ فاصله مناسب بین چشم و متن.
• اجتناب از تماشای تلویزیون و فیلم برای مدت طولانی.
• استفاده از نور مناسب در محیط‌های داخلی.

استفاده از قطره ‌های چشم

استفاده از قطره‌ های چشم می‌تواند درمداوای عفونت چشم مؤثر باشد. این محصولات شامل داروهایی هستند که توسط پزشک تجویز می‌شوند و بر اساس نوع و شدت عفونت تعیین می‌شود. مزیت‌های استفاده از ژل‌ها و قطره‌های چشمی ضدعفونی عبارتند از:

1. کاهش التهاب و تورم: این محصولات می‌توانند به کنترل التهاب چشم و کاهش تورم کمک کنند.
2. قطره های اشک مصنوعی با رقیق کردن عوامل ایجاد التهاب و عوامل عفونت زا، شدت بیماری را کمتر می‌کنند
3. تسکین علائم: این محصولات می‌توانند خارش، سوزش و احساس خشکی در چشم را کاهش دهند.

استفاده از قطره‌ های قارچی

درمان عفونت قارچی چشم متناسب با نوع عفونت مشخص می‌شود. برای درمان این نوع عفونت، معمولاً از قطره‌ های ضد قارچ که گاهی ساختنی هستند استفاده می‌شود و گاهی نیاز به بستری در بیمارستان وجود دارد. این محصولات شامل داروهایی هستند که بر روی قارچ‌ها تأثیر دارند و باعث کاهش رشد و از بین رفتن آنها می‌شوند نیازمند رعایت بهداشت شخصی مانند شست و شوی دور چشم‌ها و عدم استفاده از لوازم آرایشی‌ است.

استفاده از قطره‌های ضد التهاب و ضد حساسیت

درمان عفونت آلرژیک چشم شامل استفاده از قطره ‌های ضد التهاب و ضد حساسیت است که می‌توانند علائم را کاهش دهند. این قطره‌ ها معمولاً شامل آنتی‌هیستامین‌ها و استروئیدها هستند. آنتی‌هیستامین‌ها به عنوان ضد حساسیت عمل می‌کنند و علائمی مانند خارش، سوزش و قرمزی را کاهش می‌دهند. استروئیدها نیز به عنوان ضد التهاب عمل می‌کنند و التهاب در چشم را کاهش می‌دهند. این قطره‌ها باید طبق دستورات پزشک استفاده شوند و به طور منظم و به مدت زمان مشخص مصرف شوند.

استفاده از از مواد دارویی ضد ویروس

عفونت ویروسی چشم معمولاً به صورت خود به ‌خود و در طی چند هفته درمان می‌شود. در اکثر موارد، سیستم ایمنی بدن قادر است با ویروس مقابله کند و عفونت را از بین ببرد؛ اما برخی مواردمانند عفونت های تبخالی نیاز به درمان ضد ویروسی است. برای کنترل ویروس و تسریع فرآیند بهبود، ممکن است از مواد دارویی ضد ویروس استفاده شود. قطره‌ های چشمی حاوی آنتی‌ویروس، می‌توانند برای کاهش علائم و کنترل رشد ویروس مفید باشند. این قطره‌ها به کاهش التهاب، خارش و قرمزی چشم کمک می‌کنند.

استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها

درمان عفونت باکتریایی چشم معمولاً با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها انجام می‌شود. این داروها مواد شیمیایی هستند که بر روی باکتری‌ها تأثیر دارند و باعث از بین رفتن یا مهار رشد آنها می‌شوند. بسته به نوع و شدت عفونت، پزشک قطره چشمی آنتی‌بیوتیک یا کرم چشمی آنتی‌بیوتیک را تجویز می‌کند. آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان عفونت‌های باکتریایی چشم بسیار موثر هستند. این داروها مواد شیمیایی هستند که قادر به از بین بردن یا مهار رشد باکتری‌ها هستند. آنتی‌بیوتیک‌ها بر اساس نوع و شدت عفونت توسط پزشک تجویز می‌شوند و می‌توانند به کاهش علائم مربوط به عفونت چشم کمک کنند. مهم است که داروها را به دقت و به مدت زمانی که پزشک تعیین کرده است مصرف کنید. عدم استفاده صحیح از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند منجر به مقاومت باکتری‌ها شود و اثربخشی آن را کم کند.

استفاده از محلول رقیق شامپوی بچه و آب

استفاده از محلول رقیق شده شامپوی بچه و آب می تواند به تمیز کردن و ضدعفونی کردن چشم کمک کند.

شست و شوی مداوم چشم

شست و شوی مداوم چشم با آب گرم و ملایم می تواند در از بین بردن ذرات خارجی و آلودگی ها کمک کند و خشکی چشم را بهبود ببخشد.

استفاده از کمپرس سرد

استفاده از کمپرس سرد می تواند به تسکین ناراحتی چشم کمک کند. کمپرس سرد می تواند التهاب را کاهش دهد و کمپرس گرم می تواند باعث تحریک ترشح اشک شود. بهتر است قبل از استفاده از هر کدام از این روش‌ها با چشم پزشک خود صحبت کنید.

بهترین قطره برای عفونت چشم

• قطره چشم افلوکساسین

این قطره برای درمان عفونت‌های باکتریایی چشم استفاده می‌شود. این دارو با از بین بردن باکتری‌هایی که باعث عفونت می‌شوند، اثر خود را اعمال می‌کند. عفونت چشم یکی از علل شایع ورم ملتحمه است.

• قطره کلرامفنیکل

کلرامفنیکل (Chloramphenicol) از آنتی‌بیوتیک‌هایی است که به منظور درمان عفونت‌های باکتریایی مثل عفونت‌های چشم و یا عفونت گوش به کار برده می‌شود. این دارو از انواع ساده و ارزان آنتی‌بیوتیک محسوب می‌شود و به همین دلیل در کشورهای در حال توسعه از انتخابی‌ترین انواع آنتی‌بیوتیک است، اما در کشورهای توسعه‌یافته، تنها برای درمان موضعی التهاب ملتحمه چشم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• قطره های چشمی استروئید (کورتونی)

این نوع قطره‌ها از داروهای قوی هستند که حتماً باید با تجویز پزشک مورد استفاده قرار گیرند. قطره‌هایی با اسامی پردنیزولون، دگزامتازون، بتامتازون، هیدروکورتیزون، فلوئورومتولون و مدریزون از این دست داروها هستند. این قطره‌ها اگرچه در درمان برخی از بیماری‌های چشمی مفید هستند؛ اما استفاده طولانی مدت از آنها به هیچ وجه توصیه نمی‌شود؛ چراکه می‌تواند باعث ایجاد مشکلات دیگری مثل آب سیاه و آب مروارید گردد.

بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت چشم

داروهای مختلفی برای درمان عفونت‌های چشمی مورد استفاده قرار می گیرند؛ اما باید توجه داشت که آنتی بیوتیک‌ ها تنها قادر خواهند بود عفونت‌های با منشأ باکتریایی را بهبود بخشند. بهترین آنتی بیوتیک‌ ها برای عفونت چشم عبارتند از:

1. جنتامایسین
2. ماکسی فلوکساسین
3. گاتیوکسیوسین
4. سیپروفلوکساسین
5. توبرامایسین
6. باسیتراسین

موارد بالا به شکل قطره برای عفونت چشم بزرگسالان مورد استفاده قرار می‌گیرند و باید طبق دستور پزشک مصرف شوند.

پیشگیری از عفونت های چشمی

• دست‌ های کثیف خود را به صورت و چشم‌هایتان نمالید.
• به صورت مرتب حمام کنید و دست های خود را بشویید.
• از مواد غذایی استفاده کنید که آنتی‌بیوتیک‌ های طبیعی دارند.
• از حوله و دستمال‌ های تمیز برای تمیز کردن فضای اطراف چشمان خود استفاده کنید.
• لوازم آرایش مربوط به چشم‌های خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
• ملحفه و روبالشتی‌ های خود را حداقل هفته‌ای یک بار بشویید.
• از لنزهای مناسب چشم خود استفاده کنید و همواره به چشم پزشکی بروید تا چشم پزشک لنزها را مورد بررسی قرار دهد
• روزی یک بار لنزهای خود را با مواد شوینده لنز تمیز کنید.
• با کسانی که به عفونت‌های چشمی مبتلا هستند در ارتباط نباشید.
• هر وسیله ‌ای را که در دسترس افراد مبتلا به عفونت‌های چشمی بودند را تعویض کنید.

عفونت چشم در افراد مبتلا به سینوزیت

سینوزیت از جمله بیماری های شایعی است که می تواند با عوارضی همراه باشد که شایع ترین آنها عفونت چشم است. عامل عفونی از یک سینوس بیمار گسترش می یابد و این گسترش یا مستقیم یا غیر مستقیم از طریق وریدهای سینوس یا چشم که دریچه ندارند ایجاد می شود . عفونت چشم در واقع به معنای درگیری ساختارهای موجود در چشم بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا می تواند عوارض مهم و تهدید کننده ی حیات ایجاد کند. در چشم سپتوم یا حائل مهمی وجود دارد که در طبقه بندی انواع عفونت چشم تعیین کننده است. این حائل یا سپتوم دیواره بافت فیبروتیک بوده که به محدوده کره دور چشم متصل می شود . عناصر داخل چشمی را از عناصر پلکی جدا می کند. عفونت در قدام آن در قسمت پوست پلک می باشد و بیمار با تورم و قرمزی پوست ناحیه پلک مراجعه می کند.

اقدامات اورژانسی در رابطه با عفونت چشم

درمان سریع عفونت چشمی بستگی به نوع عفونت و شدت آن دارد؛ اما در کل می‌توان با انجام تدابیر زیر فرایند درمان را تسریع کرد:

• استفاده از داروهای قطره‌ای چشمی: استفاده از داروهای قطره‌ای ضد التهاب، ضدباکتری و ضدویروسی، باعث بهبود علائم عفونت چشمی و تسریع درمان می‌شود.
• استفاده از کرم‌های چشمی: کرم‌های چشمی در برخی از موارد می‌توانند باعث تسریع درمان عفونت چشمی شوند. بسته به نوع عفونت می‌توان از کرم‌های ضدباکتری، ضد قارچ و ضدویروسی استفاده کرد.
• پاکسازی چشم: پاکسازی چشم به کمک پنبه و محلول نمکی چشمی می‌تواند به درمان سریع عفونت چشمی کمک کند. با پاکسازی چشم، باکتری‌ها و ویروس‌های موجود در چشم کمتر می‌شوند.
• رعایت نکات بهداشتی: برای جلوگیری از شیوع عفونت چشمی، باید به نکات بهداشتی توجه کنید. از قطرات چشمی، لنزهای تماسی و پنبه‌های ضدعفونی استفاده کنید. همچنین، دست‌های خود را بعد از لمس سطوح عمومی و قبل از لمس چشم‌های خود بشویید.

• دلیل بالارفتن فشار چشم چیست؟
  تاریخ انتشار : 1401-07-30تاریخ بروز رسانی : 1401-08-03


• عوارض و روشهای درمان روماتیسم چشم
  تاریخ انتشار : 1402-11-11تاریخ بروز رسانی : 1402-11-24


• عفونت حدقه یا سلولیت اربیت از عوارض سینوزیت
  تاریخ انتشار : 1402-04-31تاریخ بروز رسانی : 1402-05-21


• آب مروارید چیست؟
  تاریخ انتشار : 1394-11-25تاریخ بروز رسانی : 1403-04-31


• آب مروارید چشم چگونه درمان میشود؟
  تاریخ انتشار : 1400-06-27تاریخ بروز رسانی : 1403-07-16